Аналитикон

N 07 (127), Հուլիս, 2019

Հանոյի խոնավ շոգն ու մշակութային շոկը

 Իմ այցելած տասնյակ երկրներից ու հարյուրավոր քաղաքներից ոչ մեկում այնպես խոնավ ու այնքան շոգ չէ, որքան Վիետնամում ու նրա մայրաքաղաք Հանոյում: Առաջին անգամ էի ոտք դնում հարավարևելյան Ասիայի այս երկիր: Հիշողությանս մեջ Վիետնամից նախ և առաջ կմնա անտանելի շոգն ու նույնքան անտանելի խոնավությունը: 

Անտանելի շոգի հետ նաև մշակութային շոկն է, որին հանդիպում է առաջին անգամ Վիետնամ այցելող օտարերկրացին: Վիետնամն այլ աշխարհ է: 92 միլիոն բնակչություն ունեցող Վիետնամում խոհանոցը, ապրելակերպը, գույները, մարդկանց ժպիտները, հագուկապը, քաղաքական համակարգը ու շատ այլ բաներ բոլորովին տարբեր էին իմ այցելած տասնյակ երկրներից: 

Այս դիտարկումները չունեն գիտական բնույթ և չեն ուղեկցվում գիտական ապացույցներով. սրանք հայի և հայաստանցու դիտարկումներն ու մտորումներն են, որոնք բխում են համերաշխ, միասնական և զարգացած հասարակության մեջ ապրելու ցանկությունից և դրան խոչընդոտող բազում երևույթներ դիտարկելու ամենօրյա փորձից։

Վրացական «Ռուսթավի 2» հեռուստաընկերության լրագրողը իր հեղինակային հաղորդման սկզբում հայհոյեց…

Էստեղ կանգ կառնեմ ու չեմ նշի ո՛չ հայհոյանքի օբյեկտին, ո՛չ հայհոյական բառերը, որոնք հնչեցին եթերում։ Որովհետև կարևոր էլ չէ՝ հայհոյանքն ուղղված է մի այլ պետության ղեկավարի՞ն, քո երկրի ղեկավարի՞ն, քեզնից տարբեր կերպ մտածողի՞ն, թե՞ քեզնից տարբեր կերպ ապրողին…

Այսինքն՝ ընդհանրապես կարևոր չէ, թե հայհոյանքն ում է ուղղված։ Իմ առաջին նախադասության մեջ կարևորը հայհոյանքի փաստն է, որ հնչել է ուղիղ եթերով։Ու… շատ մարդիկ, նաև Հայաստանում, ողջունում են դա։ Ողջունում են հենց միայն նրա համար, որ դա ուղղված է իրենց չսիրած անձնավորությանը:

ՀՀ կառավարության 2009 թվականի մայիսի 21-ի «Հայաստանի Հանրապետության մարզպետների կողմից կատարված աշխատանքների գնահատման կարգը, Հայաստանի Հանրապետության մարզպետների կողմից կատարված աշխատանքների գնահատման չափորոշիչները, ինչպես նաև դրանց հիման վրա ձևավորվող գնահատականների միավորները հաստատելու մասին» թիվ 562-Ն որոշման համաձայն` յուրաքանչյուր տարի իրականացվում է ՀՀ մարզպետների գործունեության գնահատում:

Անցած տարի սեպտեմբերին ՀՀ կառավարությունը հրապարակեց «Ձեռնարկատիրական հաշտարարի մասին» ՀՀ օրենքի նախագիծը: Նման նախագիծ մշակելը՝ բիզնես-օմբուդսմեն ունենալը, ՀՀ կառավարության 2018 թվականի գործունեության միջոցառումների ծրագրի կետերից էր: Նախագիծը դեռ օրենք չի դարձել, իշխող ուժը չի հրաժարվել նախագիծն ընդունելու իր մտքից, թեև նախագծին շատերն են դեմ: Օրինակ, ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպան Արման Թաթոյանը հայտարարել է. «Սահմանադրության լուծումների համաձայն՝ մեր երկրում կարող է լինել մեկ օմբուդսմենի հաստատություն, որովհետև նրանք չեն ունենալու այն լծակները, որ մենք ունենք, չեն ունենալու այն անկախությունը, որը մենք ունենք, մշտապես կախյալ են լինելու  գործադիր իշխանությունից և այլն: Բիզնես օմբուդսմենի հետ կապված մենք ներկայացրել ենք մեր մեծածավալ դիրքորոշումը՝ հակասահմանադրականությունը հիմնավորելով»:

Հարավային Կովկասն արդեն վաղուց «ռիսկային տարածաշրջան» է՝ իր չլուծված հակամարտությամբ, փակ սահմաններով մեկուսացվածությամբ և որոշ հարևանների` Ռուսաստանի, Թուրքիայի և Իրանի մրցակցային շահերի խաչուղում լինելով: Սակայն վերջին շրջանում տարածաշրջանը կանգնած է մի շարք լրացուցիչ սպառնալիքների առջև՝ մի քանի նոր զարգացող միտումներով, որոնք նպաստում են տարածաշրջանում ուժի հավասարակշռության դինամիկ փոփոխությանը: Ավելի կոնկրետ, այս նոր սպառնալիքները բաղկացած են հինգ որոշակի գործոններից.

Հուլիսի 7-ին լրացել է Համատեղ համապարփակ գործողությունների ծրագրի (ՀՀԳԾ) անդամ երկրներին Իրանի տրամադրած 60-օրյա ժամկետը՝ համաձայնագրով նախատեսված Իրանի շահերն ապահովելու համար։ Մինչ այդ՝ անցած տարվա մայիսին, ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է միջուկային համաձայնագրից իր երկրի դուրս գալու և Իրանի դեմ պատժամիջոցների նոր ռեժիմ հաստատելու մասին։ Համաձայնագիրը ստորագրած 5+1 խմբի մյուս երկրների՝ Գերմանիայի, Ֆրանսիայի, Մեծ Բրիտանիայի, Ռուսաստանի և Չինաստանի առաջնորդներին ուղղված նամակում Իրանի Իսլամական Հանրապետության նախագահ Հասան Ռուհանին հայտարարել է, որ համաձայնագրի պայմանները չկատարելու դեպքում Իսլամական Հանրապետությունը կսկսի ՀՀԳԾ շրջանակում իր ստանձնած պարտավորությունների փուլային սառեցումը։

Այս ուսումնասիրութեամբ կ՛ուզեմ հակիրճ ձեւով ամփոփել Հայաստանի նոր կառավարութեան ծրագիրի արտաքին քաղաքականութեան վերաբերող հատուածը, ներկայ իշխանութեան արտաքին մարտահրաւերները եւ ինչու՞ Հայաստանի համար պետք է հաւասարակշրուած արտաքին քաղաքականութիւն մը:

16 հուլիս, 2019 13:31

Հայաստանի Ազգային ժողովի նախագահ Արարատ Միրզոյանը Վաշինգտոնում հյուրընկալվել է «Ատլանտյան խորհուրդ» (Atantic Council) հետազոտական կենտրոնում, հաղորդում է Ամերիկայի ձայնը։

Ի շարս տարբեր հարցերի՝ Միրզոյանը անդրադարձել է նաև Իրանի նկատմամբ ԱՄՆ պատժամիջոցների թեմային։«Մենք կցանկանանք, որ ԱՄՆ-ը ճնշում չգործադրի Հայաստանի վրա՝ իրանական պատժամիջոցների օրակարգում ներգրավելու համար: Հայաստանը չի կարող նման գին վճարել»,- ասել է նա:

Ռուսաստանցի ընդդիմադիր քաղաքական գործիչ Ալեքսեյ Նավալնին իր հերթական տեսանյութում (նվիրված Ուկրաինայի նորընտիր նախագահ Վլադիմիր Զելենսկուն) հայտարարել է, որ հետևում է Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի գործունեությանը և համակրում է նրան։
Սակայն, Նավալնին, ըստ երևույթին, չգիտի, որ Հայաստանը խորհրդարանական հանրապետություն է, իսկ Փաշինյանն էլ՝ վարչապետ, այլ ոչ թե նախագահ։