Аналитикон

#11 (71) ՆՈՅԵՄԲԵՐ, 2014

Գեղամ ԲԱՂԴԱՍԱՐՅԱՆ
«Անալիտիկոն» հանդեսի խմբագիր
Ստեփանակերտ

Շփման գծի մոտ խոցված ու անօգնական ընկած ուղղաթիռը խորհրդանշում է խոցված ղարաբաղյան կարգավորումը: Այո, այն երեւակեց ղարաբաղյան կարգավորման ներկայիս պարզապես թշվառ ու անօգնական վիճակը:

Սակայն խոցված ուղղաթիռը երեւան հանեց նաեւ մեր քաղաքական էլիտաների խոցված կարողությունը, մեր հանրությունների խոցված աշխարհընկալումն ու մեր խեղված քաղաքագիտական-վերլուծական միտքը:

…>>>

Հարցազրույց` Ռազմավարական հետազոտությունների վրացական կենտրոնի վերլուծաբան Գեորգի ԳՎԻՄՐԱՁԵԻ հետ  

– Հոկտեմբերի վերջերին Վրաստանի նախագահ Գեորգի Մարգվելաշվիլին Ռուսաստանի մասին խոսելիս հայտարարել է, որ Վրաստանին «բռնի ուժով» կանչում են կայսրություն կամ ինչ-որ դաշինք: Որքանո՞վ են մեծ Վրաստանը Եվրասիական միության մեջ «ներքաշելու» վտանգները: 

– Ես չգիտեմ, թե նախագահն ինչ նկատի ուներ` դա այնքան էլ հստակ չի ասվել: Բայց, իհարկե, Ռուսաստանը ոչ միայն ցանկություն, այլեւ այդ սցենարն իրականացնելու որոշակի ծրագիր ունի: Մոսկվան որոշակի ուժերով ու պաշարներով փորձում է հասնել Վրաստանի արեւմտամետ ուղղվածության փոփոխությանը եւ Եվրասիական միության հետ մերձեցմանը: Նախագահ Մարգվելաշվիլու խոսքն այս իմաստով հասկանալի է: Բայց եթե նախագահը նկատի ուներ, որ ինչ-որ մեկը երկրի ներսից այդ ուղղությամբ է աշխատում, ապա ես այդպիսի տեղեկատվության չեմ տիրապետում:

…>>>

Սերգեյ ՄԻՆԱՍՅԱՆ
Քաղաքագիտության դոկտոր,
Կովկասի ինստիտուտի փոխտնօրեն
Երեւան

2014 թ. ԵԽԽՎ աշնանային հերթական նստաշրջանի ժամանակ հաստատվել է ԵԽԽՎ Բյուրոյի սեպտեմբերի 2-ի նիստի արձանագրությունը, ըստ որի որոշում է ընդունվել «Լեռնային Ղարաբաղում եւ Ադրբեջանի այլ բռնազավթված տարածքներում լարվածության սաստկացում» վերնագրով զեկույց պատրաստել: Ըստ ԵԽԽՎ ընթացակարգի` տվյալ արձանագրության հիման վրա զեկույց պատրաստելու հանձնարարականն ուղարկվել է Քաղաքական հարցերով կոմիտեին:

…>>>

Իլգար ՎԵԼԻԶԱԴԵ
Լրագրող
Բաքու

Կասպից ծովը ոչ միայն հարուստ ածխաջրածնային պաշարների աղբյուր է, այլեւ ուժի համաշխարհային կենտրոնների աշխարհաքաղաքական շահերի խաչաձեւման կարեւոր վայր: Այդ պատճառով Կասպիցի շուրջ տեղի ունեցող գործընթացները միշտ գտնվել են տարածաշրջանային եւ արտատարածաշրջանային խաղացողների ուշադրության կենտրոնում: Հենց դրա համար էլ սեպտեմբերի վերջերին Աստրախանում կայացած կասպիական հնգյակի գագաթնաժողովը լայն արձագանք ստացավ, ու ամենից առաջ` այնտեղ ընդունված որոշումների տեսանկյունից:

…>>>

«Նա, ով իր ազատությունը հանձնում է անվտանգության դիմաց, չի ստանում ո՛չ մեկըեւ ո՛չ էլ մյուսը»:
Թոմաս Ջեֆերսոն

Ռուբեն ՄԵՀՐԱԲՅԱՆ
Քաղաքական եւ միջազգային
հետազոտությունների հայկական
կենտրոնի փորձագետ
Երեւան

Հայոց անկախ պետականության փաստացի վերացման համապատկերում ներքին քաղաքականության մասին խոսելը ոչ միայն բարդ է, այլեւ անհնարին` առանց «քաղաքականություն» բառն այս դեպքում չակերտների մեջ առնելու: Եվ եթե արտաքին քաղաքականությունը սովորաբար ներքին քաղաքականության շարունակությունն ու հետեւանք է, ապա Հայաստանում տեղի ունեցած ձեւախեղման պարագայում արտաքին քաղաքականությունը դարձել է հայկական հիմնական քաղաքական ուժերի գործունեությունը «սահմանափակող գլխավոր գործոն», համենայնդեպս` խորհրդարանում ներկայացված քաղաքական ուժերի (հազվագյուտ անհատական բացառություններով) պարագայում:

…>>>

Տիգրան ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
Քաղաքագետ
Ստեփանակերտ

1483 թվականին պորտուգալացի ծովագնաց Դիոգո Կանը հասել է Կոնգո գետի գետաբերան եւ առաջին շփումներն ունեցել տեղաբնիկների հետ: Բնիկները Կոնգոյի թագավորության միապետ Նքուվու Նզինգայի հպատակներն էին: Նրանք հիմնականում զբաղվում էին հողագործությամբ, սակայն օգտագործում էին չափազանց պարզունակ գյուղատնտեսական գործիքներ: Պորտուգալացիների հետ շփման մեջ մտնելով` գյուղացիները ծանոթանում են անիվին եւ գութանին, բայց հրաժարվում են օգտագործել դրանք իրենց առօրյա աշխատանքի մեջ:
…>>>

Այսպիսին է թուրք հասարակության վերաբերմունքը Հայոց Ցեղասպանության նկատմամբ

Աննա ՄՈՒՐԱԴՅԱՆ
Ազատ լրագրող
Երեւան

Եթե հայկական հարցի մասին իրազեկ թուրք հասարակության մի որոշակի հատված այն դիտարկում է որպես «1915թ. դեպքեր» եւ Ցեղասպանությունը որակում որպես հայերի կոտորածներ եւ զանգվածային տեղահանություններ, ապա բոլորովին այլ է շարքային քաղաքացու գիտելիքն այս հարցի մասին: Իսկ Թուրքիայի զարգացած շրջաններից դեպի հարավ-արեւելյան շրջաններ գնալիս էլ պատկերն ամբողջությամբ փոխվում է: Ադանայում, օրինակ, մարդիկ Ցեղասպանության մասին ունեն ճիշտ հակառակ պատկերացում:

…>>>

Հրաչյա ԱՐԶՈՒՄԱՆՅԱՆ
Քաղաքագետ
Ստեփանակերտ

Հենրի Քիսինջերի տեղն ու դերն ամերիկյան եւ համաշխարհային քաղաքականության մեջ բացառիկ են: Դրա հետ համաձայն են եւ՛ նրա կողմնակիցները, եւ՛  հակառակորդները: Խորը ինտելեկտի, գրագիտության եւ փորձառու պետական գործունեության համաձուլումը համաշխարհային քաղաքականության պատմության մեջ հազվագյուտ երեւույթ է: Հենրի Քիսինջերի վերջին` «Աշխարհակարգ» գիրքն աշխույժ բանավեճ առաջացնող մեծ իրադարձություն է: Գրքի հանդեպ այսպիսի արձագանքը բացատրվում է նաեւ 91-ամյա հեղինակի` գիտնական, քաղաքական գործիչ եւ պետական այր լինելու հանգամանքով:

…>>>

2014թ. հոկտեմբերի 10-ին Հայաստանի` Եվրասիական տնտեսական միության (ԵՏՄ) պայմանագրին միանալու վերաբերյալ փաստաթղթի ստորագրումը երկիրը շեղեց ժողովրդավարական ինստիտուտների եւ հասարակական, տնտեսական ու բազմաթիվ այլ ոլորտների կայացման եւ ամրապնդման դժվարին, բայց այլընտրանք չունեցող ճանապարհից: Անժխտելի է, որ տարիներ շարունակ անարդյունավետ կառավարման եւ մասնավոր շահի սերտաճումը, ինչպես նաեւ ընտրությունների կեղծումը գրեթե անհաղթահարելի խոչընդոտներ են եղել այդ ճանապարհին: Այնուամենայնիվ, Եվրամիության հետ Ասոցացման համաձայնագրի, այդ թվում նաեւ Խորը եւ համապարփակ ազատ առեւտրի համաձայնագրի կնքմանն ուղղված քաղաքական կուրսը, որ որդեգրվել էր երկրի կողմից, հույս էր ներշնչում, որ Հայաստանը կարող էր զարգանալ ժողովրդավարական ինստիտուտների եւ երկրի տնտեսական հզորացման ուղիով:

…>>>

Հարութ ՍԱՍՈՒՆՅԱՆ
«Կալիֆորնիա Կուրիեր»
թերթի հրատարակիչ եւ խմբագիր
www.TheCaliforniaCourier.com

ԱՄՆ Կոնգրեսի գրեթե բոլոր թեկնածուները, որոնք աջակցել են հայ-ամերիկյան հարցերին, հաղթանակ են տարել նոյեմբերի 4-ին կայացած ընտրություններում: Արդյունքը նույնքան դրական եղավ առաջադրված մյուս թեկնածուների համար` նահանգային եւ տեղական մրցապայքարներում: Հետեւաբար, Ամերիկայի Հայ Դատի հանձնախումբը հայտարարեց, որ իր աջակցած թեկնածուների ավելի քան  95 տոկոսը հաջողության է հասել:

…>>>