Аналитикон

#04 (76) ԱՊՐԻԼ, 2015

Գեղամ ԲԱՂԴԱՍԱՐՅԱՆ
«Անալիտիկոն» հանդեսի գլխավոր խմբագիր
Ստեփանակերտ

Որպես նախաբան

Մեծ Եղեռնի 100-րդ տարելիցն ամեն ինչից զատ մեծ առիթ պետք է լինի՝ վերաարժեւորելու մեր ժողովրդի ամենամեծ ողբերգությունը: Մենք պետք է ազնվություն, քաջություն եւ կամք ունենանք հետադարձ հայացքով վերլուծելու այն ժամանակվա դեպքերը եւ անաչառ դասեր քաղելու: Մենք հաճախակի ենք Թուրքիային կոչ անում առերեսվելու սեփական պատմությանը, սակայն ինքներս դա չենք անում եւ իբր թե մեզ ձեռնտու պարզունակ մոդելի պրոկրուստյան մահճակալում փորձում ենք տեղավորել ամեն ինչ:

…>>>

Արդյոք մի բան հասկանու՞մ եք Հայից… Որքան տարօրինակ, հանելուկային արարած: Որքան խաբուսիկ…Ուրեմն իր պետությու՞նն է ուզում ստեղծել, չի՞ ուզում ստեղծել, ի՞նչ իմանաս… Մի ձեռքը ճանկռտելով հիմնում է այդ պետությունը, մյուս ձեռքը ճիգ է անում, հիմքից քանդելու… Ինչու՞ է այսպես, ինչի՞ց է դժգոհ, ի՞նչ է կամենում…Սա Հայկն է, որին զրկել են կյանքի միակ պայմանից՝ ազատությունից:

Դերենիկ Դեմիրճյան, «Հայը», 1920թ.

Ռուբեն ՄԵՀՐԱԲՅԱՆ
Առաջին լրատվականի ռուսական
ծառայության`ru.1in.am խմբագիր
Երեւան

Հռոմում Իտալիայի խորհրդարանականների հետ ընթրիքի ժամանակ ելույթ ունեցած Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանը հայոց ցեղասպանության հարյուրամյակից մի քանի օր առաջ ասել է. «Երբ անթույլատրելին դառնում է թույլատրելի, իսկ անընդունելին ընդունվում է միջազգային հանրության կողմից, ծնվում են նոր բարբարոսներ»: Իսկ հայոց ազգի ապագայի համար պատասխանատուներն արդյո՞ք մտածել են, որ երբ իրենք են անթույլատրելին դարձնում թույլատրելի, իսկ անընդունելին՝ ընդունելի, անխուսափելիորեն սկսում է գործել աստվածաշնչյան «ինչ ցանես, այն էլ կհնձես» սկզբունքը:

…>>>

Թաթուլ ՀԱԿՈԲՅԱՆ
Լրագրող
Երեւան

Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառումները համակարգող պետական հանձնաժողովը հունվարի 29-ին հրապարակեց համահայկական հռչակագիր: Փաստաթուղթը հիմնականում կուռ շարադրված տեքստ է եւ գերազանցապես արտահայտում է հայ ժողովրդի ցանկություններն ու իղձերը: Բնական է, որ Հայաստանում եւ հատկապես Սփյուռքում,  հռչակագիրն ընդունվել է ոգեւորությամբ:

…>>>

Հայոց ցեղասպանության մասին

Արտակ ՇԱՔԱՐՅԱՆ
Թուրքագետ
Երեւան

Ե՛վ նացիստական Գերմանիայում, եւ՛ Օսմանյան կայսրությունում, եւ՛ Ռուանդայում ոճրագործները հասկանում էին, որ ցեղասպանությունն այն հանցագործություններից է, որը պատժելի է բոլոր դեպքերում: Սակայն ամեն դեպքում, որքան էլ մաքրազերծվեն արխիվները, ցեղասպանությունն այնպիսի զանգվածային գործողություն է, որի բոլոր հետքերը գործնականում հնարավոր չէ ջնջել: Արխիվների թերի կամ բացակա լինելու դեպքում, ցեղասպանությամբ զբաղվող մասնագետները դիմում են գործողությունների ընդհանուր վերլուծությանը, ուսումնասիրում կատարված հանցագործությունը եւ եզրահանգում, որ ոճրագործությունը կատարելիս գոյություն է ունեցել կանխամտածվածություն, որն էլ փաստում է, որ կատարվածն իրո՞ք ցեղասպանություն է [1]:

…>>>

1870-ականներից մինչեւ 1920-ականների սկիզբ

Հովիկ ԱՎԱՆԵՍՈՎ
Մեսրոպ Մաշտոց համալսարանի մագիստրանտ
Ստեփանակերտ

Բռնի իսլամացման քաղաքականության խնդիրը հանդիսանում  է  հայագիտության  քիչ ուսումնասիրված  թեմաներից մեկը:     Նպատակահարմար ենք գտնում  ներկայացնելու  այն  թիրախային խմբերը,  որոնց  նկատմամբ առաջինը սկսվեց բռնի իսլամացման քաղաքականությունը: Այդ թիրախային խմբերն են` հայ երեխաները, աղջիկներն ու կանայք:

…>>>

առաքինի ալտրուիստնե՞ր, թե՞ հաշվենկատ դիլերներ 

Նոնա ՇԱՀՆԱԶԱՐՅԱՆ
Անկախ հետազոտող
Ֆրիբուրգ, Շվեյցարիա

Այսօր օրակարգային են մի շարք վիճելի հարցեր, որոնց քննարկումը կարեւոր է հարյուրամյակի շրջանում: Ի՞նչ վարքագիծ են դրսեւորում մարդիկ` սատարելով ցեղասպանության, էթնիկական զտումների եւ այլ մարդատյաց գործողություններին: Ինչո՞ւ են նրանք որոշում մասնակցել ցեղասպանական գործընթացին: Այդ հարցին ժամանակին փաստարկված պատասխան է տվել Հաննա Արենդտը. չարն իր էությամբ պարզունակ է, եւ ռեպրեսիվ համակարգի հրահանգներին կուրորեն հետեւում են մտածելու բեռից իրենց ազատած մարդիկ:  Մտածել չցանկացող մարդիկ ենթարկվում են առանց մտածելու: Ահա այսպիսի տափակամտություն:

…>>>

ստախո՛ս, մարդասպա՛ն, դեւ՛, սադի՛ստ

Մարգարիտա ՃԱՂԱՐՅԱՆ
Տնտեսության բարձրագույն դպրոց
Սանկտ-Պետերբուրգ

Ոչինչ այնքան շատ չի փոխում մարդկանց բարքերն ու ավանդույթները, որքան երաժշտությունը: 

Ջու Շին, Ք.ա. 6-րդ դար

1995թ. Լոս Անջելեսում ձեւավորվել է «System Of a Down» (SOAD) անվանմամբ խումբը, որի անվան A մասնիկը նշանակում է Ամերիկա, այսինքն` «Ամերիկյան անկման համակարգ»: Խմբի մեջ մտել ու մինչ օրս մաս են կազմում չորս երաժիշտներ` վոկալիստ` Բեյրութում ծնված Սերժ Թանկյանը, բաս-կիթառահար Շավարշ Օդաջյանը` Երեւանից, դհոլահար Ջոն Տոլմայանը` Բեյրութից եւ կիթառահար Տարոն Մալաքյանը` Գլենդեյլից:

…>>>

Էմիլ ՍԱՆԱՄՅԱՆ
Լրագրող
Վաշինգտոն, ԱՄՆ

2014թ. հունիսին «Իրաքի եւ Լեւանտի Իսլամական Պետություն» անվամբ հայտնի ուժերը գրավեցին Իրաքի հյուսիսի մեծ մասը: Իրենց վերահսկողության տակ հայտնված տարածքը, այդ թվում եւ Սիրիայի հյուսիս-արեւելքը, նրանք հռչակեցին Իսլամական Խալիֆայություն:

…>>>

Հայաստանը եւ Թուրքիան,

ղեկավարվելով նույն օրը ստորագրված` Հայաստանի եւ Թուրքիայի միջեւ դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելու մասին արձանագրությամբ,

…>>>

Հայաստանը եւ Թուրքիան,

ձգտելով հաստատել բարիդրացիական հարաբերություններ եւ զարգացնել երկկողմ համագործակցությունը քաղաքական, տնտեսական, էներգետիկ, մշակութային եւ այլ ոլորտներում, ի շահ իրենց ժողովուրդների` համաձայն հարաբերությունների զարգացման մասին նույն օրը ստորագրված արձանագրության,

…>>>