Аналитикон

Դավիթ ՍՏԵՓԱՆՅԱՆ 

Լրագրող

Երևան 

Սեպտեմբերի 27-ից նոյեմբերի 9-ը տևած հերթական Արցախյան պատերազմն արդեն հասցրել են 44-օրյա անվանել։ Այնուամենայնիվ, մի շարք գործոնների բերմամբ, այս պատերազմն ավելի շուտ կարելի է տարօրինակ բնութագրել։ Սա մի պատերազմ էր, որի ժամանակ որոշ ստոորաբաժանումներ բոլոր 44 օրերի ընթացքում սպասում էին հարձակման հրամանի, բայց չկար ոչ միայն հրամանը, այլև հրաման տվողը․․․ Անպատասխան մնացած հարցերն օրըստօրե ավելի են շատանում։ Եվ սա բոլորովին մեր պարտությունն արդարացնելու փորձ չէ, այլ՝ այս իրավիճակի իրական պատճառները հայտնաբերելու ձգտում․․․   …>>>

Թաթուլ ՀԱԿՈԲՅԱՆ

Լրագրող

Երևան

Ադրբեջանի կողմից սանձազերծած պատերազմը, որին ներգրավված էին նաև Թուրքիան ու սիրիացի ջիհադիստները, ավարտվեց հայկական կողմի պարտությամբ՝ մարդկային, տարածքային ու ենթակառուցվածքների հսկայական կորուստներով:  …>>>

Վասակ ԴԱՐԲԻՆՅԱՆ

Գրող, հրապարակախոս

Երևան

2020-ի նոյեմբերի 9-ին արձանագրվածը 1998-ի փետրվարի 3-ին գրանցված պարտության շարունակությունն է: Երկու ցավալի պարտություն Ղարաբաղյան ճակատում. առաջինը՝ ներքաղաքական, երկրորդը՝ ռազմական: Զուգահեռը նպատակ ունի բացահայտել դրանց խորքային կապը, վեր հանել պատճառները, ըստ այդմ տեսանելի դարձնել այն սխալները, որոնք հանգեցրին հերթական զրոյական կետին, որից բարձրանալը հսկայական ջանքեր և ռեսուրսներ է պահանջելու:  …>>>

Փաշինյանի բանակցային օրակարգը. մեկնարկ նոր կետից զրոյական միջնարդյունքով

Ալեն ՂԵՎՈՆԴՅԱՆ

Քաղաքագետ

Երևան

Արցախի հարցի լուծման Երևանի բանակցային մոտեցումները 2018 թ.-ի հեղափոխությունից (իշխանափոխությունից) հետո գոնե հրապարակային, բայց փոխվեցին: Հենց սկզբից հիմնական հարցն այն էր, թե նորընտիր վարչապետ Փաշինյանը պոպուլիստական տեքստեր արտաբերող, էմոցիոնալ վարքի կրող փողոցային ընդդիմադիրի կերպարից ինչպե՞ս է դուրս գալու և տեղավորվելու ԼՂ խնդրի շուրջ բանակցողի զուսպ ու խոհեմ, հաշվենկատ կարգավիճակում: Սակայն կյանքը ցույց տվեց, որ նա՝ իր էքսցենտրիկ ընդդիմադիրի կարգավիճակից հետ չի կանգնելու, ավելին՝ այդ կերպարի ներքո տարօրինակ ջերմ վերաբերմունքի զեղումներ է ունենալու հակառակորդ պետության ղեկավար Ի.Ալիևի նկատմամբ՝ իրենց առաջին հանդիպման տպավորություններում նրան բնորոշելով որպես «կիրթ անձնավորություն»: Սա մի փոքր տարօրինակ մեսիջ էր, որը հայկական հանրային հարթակներում և հատկապես ընդդիմադիր շրջանակներում բավական սուր ու շատ ոչ միանշանակ ընկալվեց՝ տարբեր տիպի բամբասանքների ու դավադրապաշտական սցենարների տեղիք տալով։ …>>>

Սամվել ՄԱՐՏԻՐՈՍՅԱՆ

Տեղեկատվական անվտանգության մասնագետ

Երևան

Այսօր պատերազմներն այնքան լայն ճակատով են տեղի ունենում, որ հաճախ դժվար է հասկանալ, թե ինչ գործողություններ են իրականացվում, որտեղ է առաջնագիծը։ Զանազան գործառույթները, որոնք հաճախ անմիջապես ռազմական գործողությունների հետ կապ չունեն, բազմաթիվ կողմերի ներգրավվածությունը և այլ շատ հանգամանքները խոսում են այն մասին, որ այսօրվա հիբրիդային պատերազմներն ամենաբարդ տարածական և  ժամանակային կառուցվածքն ունեն։ Արցախյան պատերազմն իր մեջ պարունակում է բազմաթիվ երևացող և աներևույթ շերտեր, որոնց գիտակցումը և վերլուծումը թույլ կտա ավելի պատրաստված մոտենալ ապագային՝ հաշվի առնելով, որ պատերազմը փաստացի ավարտված չէ։ …>>>

Մեսրոպ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ

Գրող,հրապարակախոս

Երևան

«Անալիտիկոն» հանդեսի նախորդ համարներում «Բարձրագույն կրթություն. միջո՞ց, թե՞ նպատակ» խորագրով մեր հոդվածաշարն ընդհատվեց Արցախի դեմ սանձազերծված պատերազմի  պատճառով։ Այդ շարքի երկրորդ հոդվածն ավարտելիս խոստացել էինք հաջորդիվ խոսել « դասավանդման մեթոդների, դասախոսների և գնահատման մեր պատկերացրած համակարգի մասին»։ Սակայն հետպատերազմյան իրավիճակը ստիպում է այլ թեմա ընտրել։ …>>>

Այս պատերազմին, ինքներս մեզ չխոստովանելով, մոտենում էինք 24 տարի։ Սա էլ պատրանք էր սնուցում, որ այն «այնուամենայնիվ» չի լինելու, որ, ռուսական «авось»-ին («մեկ էլ տեսար»-ին) ապավինելով, դրանից կկարողանանք խուսափել։

Ռուբեն ՄԵՀՐԱԲՅԱՆ

«ԱՌԱՎՈՏ» պարբերականի ռուսական տարբերակի խմբագիր

Երևան

Իհարկե, հետին թվով արտահայտված դատողություններն ունեն զրոյական արժեք, եթե դրանք հիմնված չեն պետականության ողջ կաղապարի արմատական վերանայման, նրա գլխավոր նպատակների և լուծման ուղիների որոնման անհրաժեշտության գիտակցման վրա։ 

Ամեն դեպքում՝ ամեն ինչ սկսվում է տեղի ունեցածն ըստ փաստերի արձանագրումից։  …>>>

Աննա ԲԱՐՍԵՂՅԱՆ

Վերլուծաբան

Երևան

Արցախյան երկրորդ պատերազմն այլևս իրողություն է: Այն ուժերի նոր հավասարակշռություն առաջացրեց Հարավային Կովկասում, ամրապնդեց տարածաշրջանային որոշ հսկաների դերը, նոր խաղացողներ ինտեգրեց Արցախյան հակամարտությունում, իսկ որոշներն ուղղակի մնացին լուսանցքից այն կողմ: Արցախյան պատերազմի հետաքրքիր դրվագներից էր ԵՄ-ի անգործունեությունը կամ պասիվ կեցվածքը պատերազմի ողջ ընթացքում: Չնայած Հայաստանն ու Ադրբեջանը հանդիսանում են ԵՄ-ի Արևելյան գործընկերության վեց անդամներից, ԵՄ-ն կարծես թե չէր շտապում գործնական որևէ քայլ ձեռնարկել իր անմիջական հարևանության գոտում կայունություն ու խաղաղություն հաստատելու համար: Համեմատության համար նշենք, որ Արևելյան հարևանության այլ երկրներում, ինչպիսիք Վրաստանն ու Ուկրաինան են, ԵՄ-ն միանգամայն այլ` պրոակտիվ կեցվածք  դրսևորեց: …>>>

Գոհար ԻՍԿԱՆԴԱՐՅԱՆ

Իրանագետ

Երևան

Ղարաբաղյան առաջին պատերազմից սկսած՝ Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը պաշտպանել է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը և միշտ կոչ արել խնդիրը լուծել բանակցությունների ճանապարհով, որի ընթացքում մի քանի անգամ հանդես է եկել միջնորդական առաքելությսմբ։ Մինսկի խմբի ձևավորումից ի վեր Իրանի դերակատարումն այս հարցում նվազեց։ …>>>

Մհեր ՍԱՀԱԿՅԱՆ

Ք․գ․թ․, Հոնկոնգի Համալսարանի «Ասիա» գլոբալ ինստիտուտ

Չինաստանն աշխարհի երիտասարդ գերտերությունն է, որի «Մեկ գոտի, մեկ ճանապարհ» ծրագրի Չինաստան-Կենտրոնական Ասիա-Արևմտյան Ասիա տնտեսական միջանցքն անցնում է նաև Հարավային Կովկասով՝ շրջանցելով միայն Հայաստանը։ Չինաստանը զգալի ներդրումներ ունի Ադրբեջանում և Վրաստանում, ինչպես նաև տարածաշրջանի հարևան Թուրքիայում, Իրանում և Կենտրոնական Ասիայում։ Ուստի Չինաստանը չէր կարող որոշակի հետաքրքրություն չցուցաբերել Արցախյան վերջին պատերազմի նկատմամբ։ Սույն հոդվածի շրջանակներում կփորձենք ձևավորել և պատասխանել հետևյալ հարցերին․ ի՞նչ դիրքորոշում որդեգրեց պաշտոնական Պեկինը, ի՞նչ գործոններ էին ազդում Չինաստանի վրա և ո՞ր հանգամանքները պետք է այն հաշվի առներ, ինչպիսի՞ն էր չինական պաշտոնական մամուլի արձագանքը ։ …>>>

Եղիա ԹԱՇՃԵԱՆ

Քաղաքական փորձագետ

Բեյրութ

Հարցը, որի պատասխանը ՀՀ իշխանությունները պետք է տան, այն չէ, թե արդյոք սխալ էին հաշվարկել տարածաշրջանում աշխարհաքաղաքական տեղաշարժերը, այլ այն, թե ինչպես են սխալ հաշվարկել և անտեսել Մերձավոր Արևելքում և դրա սահմաններից դուրս ուժերի փոխհարաբերությունների փոփոխությունը: …>>>