Аналитикон
  • Գլխավոր
  • Արխիվ
    • Արխիվ(2009-2011)
  • Հետադարձ կապ
  • Մեր մասին
  • Հրապարակումներ
    • Խմբագրական
    • Հոդվածներ
    • Արտատպություն
  • Խմբագրի ընտրանի
  • Armenian
Արդյունք չի գտնվել
Դիտել բոլոր արդյունքները
Аналитикон
  • Գլխավոր
  • Արխիվ
    • Արխիվ(2009-2011)
  • Հետադարձ կապ
  • Մեր մասին
  • Հրապարակումներ
    • Խմբագրական
    • Հոդվածներ
    • Արտատպություն
  • Խմբագրի ընտրանի
  • Armenian
Արդյունք չի գտնվել
Դիտել բոլոր արդյունքները
Аналитикон
Արդյունք չի գտնվել
Դիտել բոլոր արդյունքները

Մերժվածների, նոր Հայաստանի ներկայի և ապագայի մասին

marut
June 2018

 


Դավիթ
ՍՏԵՓԱՆՅԱՆ
Լրագրող
Երևան

2018թ. ապրիլի 23-ից Հայաստանում  ավելի հեշտ են շնչում, ավելի դյուրին են ապրում, իսկ մարդկանց երեսին հայտնվել է մի յուրահատուկ ժպիտ և միասնության մի նոր զգացում: Եվ այս ամենը լոկ մեկ մարդու հրաժարականի շնորհիվ: Սերժ Սարգսյանը, որը տասնամյակներով առանցքային պաշտոններ էր զբաղեցնում և տասը տարի բազմած էր նախագահի աթոռին, որոշել էր ցմահ ղեկավարել Հայաստանը՝ այս անգամ արդեն վարչապետի աշխատասենյակից: 2017թ. ապրիլյան խայտառակ ընտրություններից հետո, երբ Սարգսյանի հանրապետական շրջապատը 10 հազար դրամով գնել է հարյուր հազարավոր մարդկանց ձայնը, թվում էր, որ հայերը դեռ երկար տարիներ դատապարտված են Սերժ Սարգսյանին պետության ղեկին տեսնելուն: Սակայն, բարեբախտաբար, Հայաստանում իրավիճակն էապես է փոխվել, և այս փոփոխությունները հասարակությանն առնվազն ավելի արժանավոր ապագա ունենալու հույս են տվել:Հայաստանում իշխանափոխությունն սկսվել է մարտի 31-ին Գյումրիում՝ Նիկոլ Փաշինյանի և նրա մերձավորագույն շրջապատի «Իմ քայլը» երկօրյա երթից: Սակայն, ի հեճուկս արդեն ձևավորված երիտասարդ կառավարության՝ դեռևս վաղաժամ է խոսել իշխանափոխության գործընթացի ավարտի մասին: Հայաստանում իշխանափոխությունը կավարտվի միայն արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքներն ամփոփելուց հետո: Այո՜, այսօր խորհրդարանում բազմած Հանրապետական կուսակցության պատգամավորներին հասարակությունն ընկալում է որպես մերժվածների, բայց նրանք դեռ խորհրդարանական մեծամասնություն են: Սերժ Սարգսյանի դատավոր նշանակած Տաթևիկ Գրիգորյանի վերջին որոշումներն էլ վկայում են, որ Հայաստանում դատական իշխանությունը դեռ գտնվում է նրանց հսկողության տակ: Հենց այս մարդիկ են կալանքից ազատել Էրեբունիում ցույցի ելած մարդկանց ծեծի ենթարկած հանցագործներին: Հանցագործների թվում էր Մասիսի հանրապետական քաղաքապետն ու նրա տեղակալը: Նրանք, սակավ բացառություններով, կուզենային բանտերում պահել քաղբանտարկյալներին: Այո՜, նոր Հայաստանը մասամբ դեռ մերժվածների կողմից է կառավարվում: Նրանք մերժված են, քանի որ հասարակության մեծ մասը նրանց չի ընդունում: Նրանք մերժված են, որովհետև իշխանության են տիրացել բացառապես բնակչությանը կաշառելու, ահաբեկելու և կեղծ խոստումներով խաբելու միջոցով:  Նրանք մեկ ակնթարթում լքվել և միայնակ են թողնվել այն մարդու կողմից, ում հետ չարդարացված մեծ հույսեր են կապել:

Առայժմ մերժվածները շարունակում են դիմադրել: Նրանք շարունակում են զանգահարել իրենց դատավորներին և պահանջել հաստատել կամ չեղարկել այլևայլ դատական որոշումներ: Նրանք առևտրային ցանցերի տերերին հրամայում են բարձրացնել մսի և բանջարեղենի գները միայն այն բանի համար, որ նոր կառավարությունը պահանջում է հարկերը մուծել ողջ ծավալով: Այլ խոսքով՝ նրանք համառորեն չեն կամենում հաշտվել կտրուկ փոխված իրականության հետ. նրանք չեն կարողանում ընդունել, որ փլուզվել է նրանց այնչափ հարազատ դարձած աշխարհը, որում իրենք երեք միլիոն հոգու կյանքի ու ճակատագրի տեր էին: Սակայն մերժվածները շատ լավ հասկանում են, որ իրենց գործերը լավ չեն: Նրանք գիտեն, որ իրենց կուսակցությունը մազից է կախված: Նրանք գիտակցում են, որ կայանալիք նոր ընտրություններում իրենց իրական վարկանիշը զրո տոկոսն է: Եվ հենց այս պատճառով նրանք ամեն գնով հետաձգում են անխուսափելի վերջը. ուշացնում են ընտրական օրենսգրքի ընդունումը՝ արտահերթ ընտրությունների անցկացման ժամկետը հնարավորինս երկարաձգելու համար:

Սակայն հանրապետականները չէին լինի հանրապետական, եթե չկարողանային ընտելանալ կյանքի ուղու փշոտ ելևէջներին, իրավիճակի փոփոխությանն ու իշխանափոխությանը: Նրանցից մեկը՝ Ֆելիքս Ցոլակյանը, վարվել է ամենաարժանավոր կերպով՝ կողմ քվեարկելով վարչապետի պաշտոնում Նիկոլ Փաշինյանի թեկնածությանն այն ժամանակ, երբ իր բոլոր կուսակիցները միահամուռ դեմ են քվեարկել: Նախկին «օպեր» Ցոլակյանը պարզապես ժամանակին է զգացել մերժված դառնալու վտանգը: Ապա նրա նախկին կուսակիցներից ևս երեքը դուրս եկան ՀՀԿ շարքերից: Մարդիկ չեն կամեցել մերժվածի կարգավիճակով մնալ նավապետի լքած նավում: Ընդ որում՝ կապիտանն առաջինն է լքել նավը, թեև, ընդունված կարգի համաձայն, նա այն պետք է վերջինը լքեր: Ամենահետաքրքիրն այն է, որ հանրապետական նավը դեռ չի սուզվել… Սակայն այդ նավի թիմին ուրիշ նավերի թիմերը չեն ճանաչում, ուստիև թիմի որոշ անդամներ սկսել են լքել նավը՝ մերժված չլինելու և այլ թիմերում իրենց նոր տեղը գտնելու համար: Եվ քանի որ նրանց համար, ի տարբերություն հանրապետական նավի, դեռ ամեն ինչ կորած չէ, ՀՀԿ վերջնական փլուզումը սոսկ ժամանակի հարց է:

Սակայն եկեք էլ չխոսենք մերժվածների մասին: Խոսենք նոր կառավարության, այժմյան իրավիճակի, առկա սպառնալիքների և մարտահրավերների ու դրանց հաղթահարման միջոցների մասին: Խոսենք ապագայի մասին: Արտաքին և ներքին, քաղաքական, տնտեսական և անվտանգության ոլորտի սպառնալիքներն ու մարտահարվերները նոր իշխանությունը ժառանգել է նախորդից: Այնպես է դասավորվել, որ նախորդները սովոր էին սեփական լեգիտիմության պակասը լրացնել երկրի ակտիվների և հատկապես ինքնիշխանության վաճառքով: Դրա հետևանքով նոր իշխանությունը հին Հայաստանից որպես ժառանգություն ստացել է թերարժեք տնտեսություն, արտաքին գործոններից կախված անվտանգության համակարգ և սասանված ինքնիշխանություն: Այս բոլոր խնդիրների հաղթահարումն էապես կախված է նոր՝ ժամանակավոր կառավարության գործունեության արդյունավետությունից և արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների բարեհաջող անցկացումից: Նոր իշխանության լեգիտիմության աստիճանից է կախված բոլոր հիշյալ մարտահրավերների հաղթահարումը: Հայաստանի նոր լեգիտիմ իշխանությունը կարող է հավասարը հավասարի բանակցել գործընկերների և հարևան Ադրբեջանի ժառանգական նախագահի հետ: Կարևոր է, որ դրա համար այլևս անհրաժեշտ չի լինի զիջել երկրի ինքնիշխանության հերթական մասնաբաժինը:

Սակայն  մեր մարդիկ արդեն այսօր են ուզում լավ և հարուստ ապրել՝ չսպասելով արտահերթ ընտրություններին: Նրանք նոր կառավարությանն անընդհատ «ռմբահարում» են համապատասխան հարցերով՝ մոռանալով նախորդ իշխանությունների թողած յոթ միլիարդ դոլար արտաքին պարտքի, թալանված տնտեսության և քայքայված ենթակառուցվածքների մասին: Սոցիալական ցանցերում հնչում են «Իսկ ե՞րբ են էժանանալու  բենզինը, գազը, շաքարավազը, կարագը…» հարցերը: Նոր իշխանության գործունեության շնորհիվ գողանալու հնարավորությունից զրկված մարդիկ, հին իշխանությունը հիշելով, անկեղծ կարոտախտ են ապրում՝ անձամբ մեղադրելով Նիկոլ Փաշինյանին նախիջևանյան պաշտպանական գծերն ու հարակից տարածքները հանձնելու մեջ: Հնչում է նաև դատարանների աշխատանքով դժգոհողների ձայնը: Նրանք պահանջում են «զանգահարել», «ճնշել» և անգամ «գնդակահարել» արցախյան պատերազմի հերոս քաղբանտարկյալներին ազատ արձակելուն խոչընդոտող դատավորներին: Մի խոսքով՝ նոր իշխանության հանդեպ դժգոհության և քննադատության ծավալն աճում է: Մյուս կողմից՝ բացակայում են առաջարկություններն ու ներկայիս բարդ ներքաղաքական վիճակից դուրս գալու ուղիների վերաբերյալ սեփական տեսակետները:

Այնուամենայնիվ, բոլորը սկսել են ավելի հեշտ շնչել: Ապրելն էլ այժմ ավելի դյուրին է. մարդիկ ավելի հարուստ կամ կուշտ չեն դարձել, բայց նրանք ավելի ազատ են շնչում: Հայաստանի համար նոր՝ ավելի լավ ապագայի հույս է ծագել: Հույս է առաջացել, որ Արցախը լինելու է Հայաստանի կազմում: Արցախցիները նույնպես չեն ցանկանում ապրել հին կարգերի համաձայն: Արցախցիներն էլ ուզում են, որ Արցախում լինի «ինչպես Հայաստանում»: Հայաստանն Արցախի համար օրինակ է դարձել. արցախցիներն էլ չեն կամենում ապրել իշխանության սերմանած վախի, անպատժելիության և ամենաթողության մթնոլորտում:

Այո՜, պետական բնակարանը live հեռարձակմամբ ցուցադրող նոր վարչապետի գործելակերպում կան պոպուլիզմի տարրեր. այդ տարրերն առկա են նաև երեխաների հետ պաղպաղակ ուտող նոր նախագահի քայլերում: Բայց եկեք հիշենք, որ պոպուլիզմը, այնուամենայնիվ, հանցագործություն չէ: Իսկ հանրային կարծիք արհամարհելը, ողջ պետության թալանը, ինքնիշխանության հաշվին առևտուրը հանցագործություն են: Նոր իշխանությանն այս ամենի մեջ մեղադրելն առնվազը վաղաժամ է:

Այնպես է դասավորվել, որ նախկին իշխանությունը նոր իշխանությանը որպես ժառանգություն փոխանցել է ոչ միայն պարտքերն ու թալանված երկիրը: Սերժ Սարգսյանն ու նրա շրջապատը նոր իշխանությունն օժտել են մի կարևոր առավելությամբ՝ համեմատելու հնարավորությամբ: Հնի ու նորի միջև որևէ համեմատություն աշխատում է Նիկոլ Փաշինյանի թիմի օգտին: Այսինքն՝ ուրվագծվում է նոր՝ ավելի լավ ապագայի հեռանկարը: Այս ընտրությունները կապահովեն երկրի համար պատասխանատվության հավասար բաշխումը հասարակության բոլոր շերտերի միջև, քանի որ «մեզանից ոչինչ կախված չէ» և «ինչպես կուզենան, այնպես էլ կանեն» կարգի ասույթները չգոյության են մատնվել իրենց հեղինակ Սերժ Սարգսյանի հետ միասին:

Միասնական գաղափարի շուրջ համախմբված հայ ժողովուրդը կարողացել է ոչ լեգիտիմ մի խումբ իշխանավորների դարձնել մերժվածներ: Հաջորդ քայլը՝ արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններին մասնակցելն է՝ լեգիտիմ և ընտրողներին հաշվետու իշխանության ձևավորման նպատակով:  Մարդիկ պետք է գիտակցեն, որ իրենք սոսկ ժողովուրդ չեն, այլև քաղաքացի՝ դրանից բխող բոլոր պարտականություններով, ցանկություններով և պատասխանատվությամբ հանդերձ: Կարծում են, որ հենց արտահերթ ընտրությունների անցկացման օրն է ողջ հայ հասարակության համար դառնալու իսկական քննություն, որի արդյունքները կկանխորոշեն նոր Հայաստանի ապագա հեռանկարները:

Նմանատիպ  նյութեր

Ռուսաստանի մեղսակցությունը Լեռնային Ղարաբաղում խաղաղաշինության և խաղաղապահության մեջ

Ռուսաստանի մեղսակցությունը Լեռնային Ղարաբաղում խաղաղաշինության և խաղաղապահության մեջ

December 2023

Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ընթացող Ղարաբաղյան հակամարտության շրջանակներում Ռուսաստանի դերը և ռուս խաղաղապահ առաքելության լիակատար ձախողումը Սոսի Թաթիկյանի հոդվածի հիմնական...

Կարդալ ավելին

Գերմանիան պետք է կարևոր դեր խաղա Ադրբեջանի դեմ պատժամիջոցների հարցում․ Շտեֆան Մայստեր

November 2023

Ինչո՞ւ է Գերմանիան ակտիվացել Հարավային Կովկասում, մասնավորապես, հայ-ադրբեջանական գործընթացում, ի՞նչ հեռանկարներ ունի հայ-գերմանական պաշտպանական համագործակցությունը և ինչպե՞ս Գերմանիան կարող է...

Կարդալ ավելին
Հայաստան-Թուրքիա կարգավորման գործընթացն ու մայիսյան ընտրությունները Թուրքիայում

Ինչո՞ւ են Լեռնային Ղարաբաղից տեղահանվածները ձգտում ստանալ փախստականի կարգավիճակ

October 2023

Սոցիալ-տնտեսական խնդիրներից զատ, Լեռնային Ղարաբաղից տեղահանված անձինք բախվում են իրավական տարաբնույթ խնդիրների։ Նրանց մի մասը որպես լուծում տեսնում է իրենց...

Կարդալ ավելին
Ծայրահեղականության պատանդները․ ողբերգություն Մերձավոր Արևելքում

Ծայրահեղականության պատանդները․ ողբերգություն Մերձավոր Արևելքում

October 2023

Միքայել Զոլյան Մի քանի ամիս առաջ տեքստ էի գրում Մերձավոր Արևելքի հակամարտության մասին մի հեռուստահաղորդման համար, որը պետք է հայ...

Կարդալ ավելին

Մեր մասին

Հանդես` մտածող և ոչ անտարբեր մարդկանց համար

Պարբերականներ

  • 2024-ին ընդառաջ. Արցախն առանց հայերի, խաղաղության ու իրավունքների վերականգնման հույսեր
  • Հայաստանի Հանրապետության եռամիասնական գերխնդիրը 2024 թվականին
  • Հայաստանն ու Ադրբեջանը 2024 թ. նախաշեմին. խաղաղությու՞ն, թե՞ նոր պատերազմ

Հետադարձ կապ

+374-479-42693

[email protected]

© All rights reserved 2022 | The Analyticon.

  • Գլխավոր
  • Արխիվ
    • Արխիվ(2009-2011)
  • Հետադարձ կապ
  • Մեր մասին
  • Հրապարակումներ
    • Խմբագրական
    • Հոդվածներ
    • Արտատպություն
  • Խմբագրի ընտրանի
  • Armenian

© All rights reserved 2022 | The Analyticon.