2023 թվականի սեպտեմբերի վերջը, 44-օրյա պատերազմից երեք տարի անց, Պատմության մեջ կմտնի որպես Արցախի հայաթափման ժամանակաշրջան, որին նախորդել է Ադրբեջանի հեթական, այս անգամ արդեն «մեկօրյա պատերազմը»։
Ավելի քան 100 հազար հայեր բռնի տեղահանվել են Լեռնային Ղարաբաղից՝ իրենց հայրենիքից, որտեղ ապրել են հարյուրամյակներով ու հազարամյակներով և որտեղ եղել է ամեն ինչ, բայց ոչ երբեք հայաթափում՝ անգամ ամենադժնդակ ժամանակներում։
«Ինտեգրում ադրբեջանավարի» քաղաքականությունը վերաճեց բռնի հայաթափման։ Հայերը «չգնահատեցին» ալիևյան Ադրբեջանի բոլոր «բարիքները», որ նրանց խոստանում էր ժառանգական կոռումպացված դիկտատորի «արքունիքը», ընդ որում՝ էն գլխից հրաժարվելով իրավունքներին, ազատություններին ու անվտանգության երաշխիքներին առնչվող հարցերից, այն ամենից, ինչը հարյուր տարի առաջ տարածաշրջանի բոլշևիկյան կուսակցական բջիջների չարաբաստիկ որոշմամբ տրամադրել է հանցագործ «չարիքի կայսրությունը»։
Հայաստանի Հանրապետությունն ստանձնել է փախստականների ճակատագրի համար ողջ պատասխանատվությունը՝ «Հայաստանը բոլոր հայերի հայրենիքն է» կարգախոսով։ Հարյուր հազարից ավելի ճակատագրերին առնչվող հարցեր են լուծվում այս օրերին Հայաստանում։ Որոշվում է արցախահայության ճակատագիրը, և այստեղ շատ է անորոշությունը։ Ուստի որոշակի ժամանակ է պետք կատարվածը և կատարվողը, դրանց մասշտաբները իմաստավորելու և սթափ վերլուծելու համար։
Մեր վերլուծական հանդեսի հերթական թողարկումը ողբերգական ու ճակատագրական այս օրերի մասին է։ Այն նախնական վերլուծության փորձ է։
«Անալիտիկոն»-ի խմբագրություն
