Аналитикон
  • Գլխավոր
  • Արխիվ
    • Արխիվ(2009-2011)
  • Հետադարձ կապ
  • Մեր մասին
  • Հրապարակումներ
    • Խմբագրական
    • Հոդվածներ
    • Արտատպություն
  • Խմբագրի ընտրանի
  • Armenian
Արդյունք չի գտնվել
Դիտել բոլոր արդյունքները
Аналитикон
  • Գլխավոր
  • Արխիվ
    • Արխիվ(2009-2011)
  • Հետադարձ կապ
  • Մեր մասին
  • Հրապարակումներ
    • Խմբագրական
    • Հոդվածներ
    • Արտատպություն
  • Խմբագրի ընտրանի
  • Armenian
Արդյունք չի գտնվել
Դիտել բոլոր արդյունքները
Аналитикон
Արդյունք չի գտնվել
Դիտել բոլոր արդյունքները

Աբխազիա. 2016թ-ի 5 քաղաքական իրադարձությունները

marut
January 2017

 

Բոլոր հինգն ընդդիմության և նախագահի միջև սուր ճգնաժամի մասին են

Ինալ Հաշիգ, Սուխում
Լուսանկարը՝ Իբրահիմ Չկադուայի

Քաղաքական սեզոնն Աբխազիայում 2016թ-ին անցավ իշխանությունների և ընդդիմության հարատև դիմակայության պայմաններում:

Ողջ տարվա ընթացքում ընդդիմադիր ուժերի բլոկը նախագահ Ռաուլ Հաջիմբային թույլ չէր տալիս «ձանձրանալ»՝ նրանից համառորեն հրաժարական պահանջելով:

Աբխազիայի ղեկավարը չէր պատրաստվում նման բան անել, և փորձում էր գոնե ինչ-որ կերպ պայմանավորվել իր ընդդիմադիրների հետ: Տարվա վերջում փոխզիջումը գտնվեց:

Այդ մարտերի հակիրճ ժամանակագրությունը

 

Դրվագ 1. Ներքին գործերի նախարարության գրոհը

Ամեն ինչ սկսվեց «Ամցախարա» ընդդիմադիր կուսակցության արտահերթ հանրագումարից, որը տեղի ունեցավ Սուխումի ֆիլհարմոնիայի շենքի պուրակում հուլիսի 7-ին:

Հանրագումարը, որն ավելի շատ հանրահավաք էր հիշեցնում, իշխանություններից պահանջեց Աբխազիայի նախագահ Ռաուլ Հաջիմբային վստահություն հայտնելու վերաբերյալ ընդդիմության նախաձեռնած հանրաքվեն տեղափոխել աշուն:

Մեկ այլ կետով ընդդիմությունը պահանջում էր ներքին գործերի նախարար Լեոնիդ Ձյապշբայի հրաժարականը, որը ՆԳՆ խորհրդակցություններից մեկի ժամանակ իր աշխատակիցներին արգելել էր մասնակցել նախագահին վստահություն հայտնելու վերաբերյալ քվերակությանը:

Մինչ ընդդիմության պատվիրակ-ներկայացուցիչները հանդիպում էին պետության ղեկավարի հետ և նրան էին ներկայացնում իրենց պահանջները, հանրահավաքի ամբոխը ֆիլհարմոնիայից տեղափոխվեց ՆԳՆ շենքի մոտ:

Ամենագնացի և պարանի միջոցով դարպասները տապալվեցին, և ամբոխը ներխուժեց շենք: Միլիցիոներները փորձում էին գոնե զսպել նրանց, սակայն երբ գործի դրվեցին քարերն ու ձեռքի տակ եղած միջոցները, օրենքի պահապանները նահանջեցին: Այնուամենայնիվ ակցիայի մասնակիցներն այդպես էլ չկարողացան շենք մտնել:

Երեկոյան 11-ին նախարարության շենքի մոտ ժամանեցին փոխնախագահ Վիտալի Գաբնիան, որը կարդաց նախագահի հրամանը՝ Լեոնիդ Ձյապշբային ժամանակավորապես ներքին գործերի նախարարի պարտականությունների կատարումից ազատելու մասին: Ամբոխն աստիճանաբար ցրվեց: Սակայն հանրաքվեն աշուն տեղափոխելու մասին ընդդիմության երկրորդ պահանջը Ռաուլ Հաջիմբան չբավարարեց:

Դրվագ 2. Հանրաքվե

Աբխազիայի նախագահին հանրաքվեի միջոցով պաշտոնանկ անելու գաղափարը, որը նախաձեռնել էր ընդդիմությունն, ի սկզբանե ուտոպիստական էր թվում: Գոնե միայն այն պատճառով, որ, ըստ գործող օրենսդրության, նախագահին հնարավոր է պաշտոնանկ անել միայն երկու դեպքում՝ կամ նրան անվստահություն հայտնելու ընթացակարգի միջոցով, կամ բավարարելով նախագահի կողմից անձամբ կազմված հրաժարականի դիմումը:

Առավելագույնն, ինչ հնարավոր էր անել հանրաքվեի միջոցով՝ խորհուրդ տալ: Սակայն նույնիսկ այդպիսի «խորհրդատու» դառնալու համար անհրաժեշտ է ընտրողների 50 տոկոս մասնակցություն և մեկ ձայն ցուցակային կազմից: Եվ հենց այդ շեմի մեջ էր ամենամեծ խնդիրը, որը քաղաքական գործընթացների և քաղաքական գործիչների հանդեպ հասարակության ներկայիս անտարբեր վերաբերմունքի պարագայում անհնար էր հաղթահարել:

Սակայն այն հարցը, թե արդյո՞ք ընտրազանգվածի անհրաժեշտ թիվ կմոտենա քվեատուփերին, հանրաքվեի նախօրեին արդեն արդիական չէր: Պլեբիսցիտից մեկ օր առաջ ընդդիմադիր ուժերի բլոկը հանրաքվեի նախօրեին հանրաքվեն բոյկոտելու մասին հայտարարեց: Նախկինում իշխանությունները հետաքրքրված չէին հանրաքվեով, իսկ դրանից հետո այն ընդդիմությանն էլ պետք չէր: Այնուամենայնիվ, հանրաքվեն ոչ ոք չչեղարկեց, քանի որ Աբխազիայի սահմանադրությունը նման ընթացակարգ չի նախատեսում:

Արդյունքում՝ ակցիայի վրա ծախսված 9 մլն ռուբլի [մոտ $140,000], հիշատակում Գինեսի ռեկորդների գրքում որպես «Ամենաչստացված հանրաքվե» (քվեարկել է ընտրողների 1%-ը) և իմ խորը ափսոսանքը, որ աբսուրդի թատրոնի նախահայր Սեմյուել Բեքեթն այդպես էլ չապրեց մինչև այս բոլոր առումներով տարօրինակ օրը, երբ աբխազները միահամուռ բոյկոտեցին սեփական հանրաքվեն:

Դրվագ 3. Կառավարության հրաժարականը

Չնայած հանրաքվեի վերաբերյալ ընդդիմության նախաձեռնության ձախողմանը՝ նախագահ Ռաուլ Հաջիմբան դեռևս զգում էր իր խոցելիությունը: Սեփական ընդդիմադիրների հետ ընդհանուր լեզու գտնելու հերթական փորձը նրան բերեց այն մտքին, որ անհրաժեշտ է ավելի լայն քաղաքական ներկայացուցվածություն ունեցող կառավարություն ձևավորել:

Արդյունքում՝ վարչապետ Արթուր Միկվաբիան ազատվեց իր պաշտոնից, իսկ նրան փոխարինած Բեսլան Բարցիցը, երկրի ղեկավարից քարտ-բլանշ ստանալով, Աբխազիայի տարբեր քաղաքական կազմակերպությունների ղեկավարների հետ կուլիսային բանակցություններ սկսեց, այդ թվում նաև՝ ընդդիմադիր ուժերի բլոկի հետ:

Երկու շաբաթից ավել տևած խորհրդատվությունները հաջողությամբ չպսակվեցին: Ընդդիմությունն ի վերջո հրաժարվեց իրեն առաջարկած պորտֆելներից:

Դրվագ 4. Ժողովրդական հավաք ընդդիմությունից

Նախագահ Ռաուլ Հաջիմբայի հետ ընդհանուր լեզու չգտնելով՝ «Ամցախարա» ընդդիմադիր կուսակցությունն իր հերթական հանրագումարին նախագահի վաղաժամկետ հրաժարականը պահանջեց: Եթե նախագահը չհամաձայնի այդ վերջնագրին, ընդդիմությունը սպառնում է համաժողովրդական հավաք կազմակերպել: Ավելի ուշ, երբ Հաջիմբան հրաժարվեց լքել իր պաշտոնը, միջոցառման անցկացման ամսաթիվը նշանակվեց դեկտեմբերի 15-ին:

Իր կողմնակիցներին ընդդիմությունը հավաքեց նախագահական պալատից մեկ խաչմերուկ հեռավորության վրա: Իր հերթին, նախագահի կողմնակիցներ Աբխազիայի համար անսովոր ցուրտ օրը հավաքվեցին պետության ղեկավարի նստավայրի դիմաց: Երկու հանրահավաքները միլիցիան էր բաժանում, որը, ՆԳ նախարար Ասլան Կոբախիայի նախնական հրահանգի համաձայն, դուրս էր եկել կարգուկանոն պահպանելու առանց զենքի:

Հանրահավաքներին զուգահեռ խորհրդարանի, այնուհետև պաշտպանության նախարար Մերաբ Կիշմարիայի միջնորդությամբ բանակցություններ սկսվեցին ընդդիմության և նախագահի միջև:

Բանակցությունների ավարտից հետո ընդդիմադիրներն ուղևորվեցին դեպի իրենց կողմնակիցները: Ընդդիմության առաջնորդ Ասլան Բժանիան ասաց, որ պետության ղեկավարն ընդդիմության ներկայացուցիչներին առաջարկել է առաջին փոխվարչապետի, գլխավոր դատախազի պաշտոնները, Սահմանադրական դատարանում երկու և ԿԸՀ նոր կազմում՝ 4 տեղ:

Գիշերվա երեքի կողմերը փոխզիջման գնալով և համաձայնելով իշխանության առաջարկներին, մարդիկ դրամատիկական թատրոնի հրապարակից սկսեցին ցրվել:

Դրվագ 5. Փոխզիջո՞ւմ

Մի քանի օր անց, երբ կրքերը հանդարտվեցին, նախագահ Ռաուլ Հաջիմբայի և ընդդիմության միջև պայմանավորվածությունները գրանցվեցին թղթի վրա և ստորագրություններ դրվեցին:

Ըստ համաձայնագրի՝ խորհրդարանն արդեն ընտրել է ընդդիմության 4 ներկայացուցիչների ԿԸՀ-ում աշխատելու համար, և ընդդիմադիր ուժերի բլոկի կողմից խորհուրդ տրված իրավաբանների՝ որպես Սահմանադրական դատարաների դատավորների:

Մոտ ժամանակներս, ընդդիմության խորհրդով, նախագահը խորհրդարանին կներկայացնի նոր գլխավոր դատախազի թեկնածությունը, ինչպես նաև նոր փոխվարչապետ կնշանակի ընդդիմության ներկայացուցիչներից: Այս զիջումների դիմաց ընդդիմությունն իր վրա է վերցնում նախագահի վաղաժամ հրաժարականը չպահանջելու պարտավորություն մինչև նրա սահմանադրական իրավասությունների ավարտը:

Սակայն ոչ բոլոր ընդդիմադիր կազմակերպություններն էին կողմ փոխզիջմանը: Որկու կազմակերպությունների՝ «Այտայրա» և «Կանայք քաղաքականությունում» առաջնորդներ Լեոնիդ Լակերբայան և Իրինա Ագրբան հրաժարվեցին աջակցել փոխզիջումային համաձայնությանը, և հետևաբար շարունակելու են պահանջել նախագահի վաղաժամ հրաժարականը:

 

Հոդվածում արտահայտած մտքերն արտահայտում են հեղինակի տերմինաբանությունն ու հայացքները և պարտադիր չէ, որ համընկնեն խմբագրության դիրքորոշման հետ:

Հրապարակվել է 30.12.2016

JAMnews

Նմանատիպ  նյութեր

Ռուսաստանի մեղսակցությունը Լեռնային Ղարաբաղում խաղաղաշինության և խաղաղապահության մեջ

Ռուսաստանի մեղսակցությունը Լեռնային Ղարաբաղում խաղաղաշինության և խաղաղապահության մեջ

December 2023

Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ընթացող Ղարաբաղյան հակամարտության շրջանակներում Ռուսաստանի դերը և ռուս խաղաղապահ առաքելության լիակատար ձախողումը Սոսի Թաթիկյանի հոդվածի հիմնական...

Կարդալ ավելին

Գերմանիան պետք է կարևոր դեր խաղա Ադրբեջանի դեմ պատժամիջոցների հարցում․ Շտեֆան Մայստեր

November 2023

Ինչո՞ւ է Գերմանիան ակտիվացել Հարավային Կովկասում, մասնավորապես, հայ-ադրբեջանական գործընթացում, ի՞նչ հեռանկարներ ունի հայ-գերմանական պաշտպանական համագործակցությունը և ինչպե՞ս Գերմանիան կարող է...

Կարդալ ավելին
Հայաստան-Թուրքիա կարգավորման գործընթացն ու մայիսյան ընտրությունները Թուրքիայում

Ինչո՞ւ են Լեռնային Ղարաբաղից տեղահանվածները ձգտում ստանալ փախստականի կարգավիճակ

October 2023

Սոցիալ-տնտեսական խնդիրներից զատ, Լեռնային Ղարաբաղից տեղահանված անձինք բախվում են իրավական տարաբնույթ խնդիրների։ Նրանց մի մասը որպես լուծում տեսնում է իրենց...

Կարդալ ավելին
Ծայրահեղականության պատանդները․ ողբերգություն Մերձավոր Արևելքում

Ծայրահեղականության պատանդները․ ողբերգություն Մերձավոր Արևելքում

October 2023

Միքայել Զոլյան Մի քանի ամիս առաջ տեքստ էի գրում Մերձավոր Արևելքի հակամարտության մասին մի հեռուստահաղորդման համար, որը պետք է հայ...

Կարդալ ավելին

Մեր մասին

Հանդես` մտածող և ոչ անտարբեր մարդկանց համար

Պարբերականներ

  • 2024-ին ընդառաջ. Արցախն առանց հայերի, խաղաղության ու իրավունքների վերականգնման հույսեր
  • Հայաստանի Հանրապետության եռամիասնական գերխնդիրը 2024 թվականին
  • Հայաստանն ու Ադրբեջանը 2024 թ. նախաշեմին. խաղաղությու՞ն, թե՞ նոր պատերազմ

Հետադարձ կապ

+374-479-42693

[email protected]

© All rights reserved 2022 | The Analyticon.

  • Գլխավոր
  • Արխիվ
    • Արխիվ(2009-2011)
  • Հետադարձ կապ
  • Մեր մասին
  • Հրապարակումներ
    • Խմբագրական
    • Հոդվածներ
    • Արտատպություն
  • Խմբագրի ընտրանի
  • Armenian

© All rights reserved 2022 | The Analyticon.