Արցախի բազմամսյա շրջափակումը, որը սկսվել է ադրբեջանական անցակետի տեղադրումով՝ ի հեճուկս 2020 թ. նոյեմբերի 9-ի Եռակողմ հայտարարության դրույթների, հրահրեց նաև ներքաղաքական ճգնաժամ։ Ս.թ. օգոստոսին ի հայտ եկան ազդանշաններ, իսկ ապա նաև տեղեկություն այն մասին, որ քաղաքացիների կողմից ընտրված նախագահ Արայիկ Հարությունյանին կոչ են անում հրաժարական տալ։
Մինչ այդ Ազգային ժողովում նույնպես նախագահ փոխվեց՝ Արայիկ Հարությունյանի կուսակից Արթուր Թովմասյանի փոխարեն պատգամավորների մեծամասնության հավանությամբ խորհրդարանի ղեկավար դարձավ ամենափոքրաթիվ խմբակցություններից մեկի՝ ՀՅԴ-ի ներկայացուցիչը։ Սահմանադրության փոփոխության համատեքստում, ըստ որի ռազմական դրության պայմաններում հնարավոր է նախագահական ընտրություններ անցկացնել գործող խորհրդարանի շրջանակներում, դա կարևոր ազդանշան դարձավ այն բանի, որ առկա է իշխանափոխության սողացող գործընթաց, ընդ որում՝ ոչ միայն անհատների, այլ նաև որակական առումով։ Խոսքն այն մասին է, որ համաժողովրդական մանդատ ունեցող առաջնորդին փոխարինել է մի անհատ, որը մանդատ է ստացել խորհրդարանի 22 պատգամավորներից, և դժվար է չնկատել տարբերությունը քաղաքացիների կողմից այդ պատկերի ընկալումներում։ Ու ոչ միայն քաղաքացիների ընկալումներում։
Երևակվել է նաև ճգնաժամի հանգուցալուծման մոտեցումների հակադրություն-տարբերությունը. մի կողմից՝ Ռուսաստանի դիրքորոշումը, որը համահունչ է Ալիևի միանգամայն անընդունելի մոտեցումներին, մյուս կողմից՝ ԱՄՆ-ի ու ԵՄ-ի համաձայնեցված դիրքորոշումը, որն ընդգծում է միջազգային հովանու ներքո Ստեփանակերտ-Բաքու երկխոսության անհրաժեշտությունը, ինչին Մոսկվան և Բաքուն սկզբունքորեն դեմ են։
Այս տեսանկյունից հնարավոր չէ չնկատել ակնհայտը՝ նման իշխանափոխությունը թուլացրել է Ստեփանակերտի դիրքերը և ամենևին էլ արդարացված չէ։ Ավելին՝ Աղդամի երթուղով տեղ հասցված ռուսաստանյան Կարմիր Խաչի օգնությունը, այսպես ասած՝ «դանայցիների նվերները», միանգամայն տհաճ իրավիճակի մեջ է գցել Ստեփանակերտին, բայց ահա նոր ղեկավարության ներկայացուցիչներն իսկույն ևեթ հավանություն են տվել դրան։ Եվ դա այն դեպքում, երբ Լաչինի միջանցքը ոչ միայն փակ է մնացել, այլև Բաքուն նոր պայմաններ է առաջադրել Արցախին այդ հարցով։
Ու հիմա, երբ առկա է իրավիճակի վատթարացում և, ըստ այդմ էլ, անորոշության աճ՝ թուլացված հաստատություններով, ամենօրյա հերթերում հալումաշ եղած քաղաքացիներով, արցախահայությունը պետք է ճգնաժամի հաղթահարման ելք գտնի ու պատասխանատվություն ստանձնի ապագայի համար, իսկ Հայաստանն էլ, իր հերթին, հետամուտ լինի տարածաշրջանում երկարատև, արժանապատիվ ու համընդգրկուն խաղաղության։ Մեր նոր թողարկման հոդվածներն ընթերցողներին կօգնեն ընկալելու և իմաստավորելու կատարվածը։
«Անալիտիկոն»-ի խմբագրություն
